Duyuru

Hayal Meyal – Fanzin I. Sayı

AlpAta Bakımevinde üretmiş olduğumuz çalışmalarının dünyada ve ülkemizde çeşitli örneklerini bulmak mümkündür. Mavi At Kitap Kafe belirli zaman aralıklarıyla bunun gibi üretimlerini sürdürmektedir. Yine ülkemizde İnilti kitabı ve Şizofrengi dergisi bu çalışmaların tarihsel yapı taşlarını oluşturmaktadırlar. Dünya üzerinde çeşitli kurumlarda benzer çalışmalarada rastlamak mümkündür. Örneğin; J.H. Plokker 1962’de hastalarının ortaya koydukları yapıtları incelemiştir. Akıl hastanelerinde ilk olarak yaratıcı sanatsal üretimlerin desteklenmesi ise Wadaou hastahanesi baş hekimi Scharer tarafından bir resim atölyesi kurulması ile baş gösterir. 1970’li yıllarda Paul Meunier L’art Chez Les Fous isimiyle içerisinde çizimler, şiirler ve yazılar bulunan kitap derlemesini yayınlamıştır. Dr.Meunier’in bu adımı sanat eseri kavramına yeni bir bakış açısı getirilmesine yol açmıştır. Yine bir başka ruh hekimi Morgenthaler ressam Adolf Wölfi’nin çalışmalarının yayınlamasına destek olmuştur. Bu çalışmalar dışavurumculuk ve gerçek üstücülük gibi sanatsal akımların ortaya çıkmasında etkili olmuşlardır. 1950’lerde Viyana’da Hastane bünyensine bağlı olan Maria Gugging kliniğinde Leo Navratil’in teşvikiyle hastalar çizmeye ve yazmaya yönlendirilmiştir. Halen Maria Gugging evi hem bir ev hem de bir sanatsal üretim alanı olarak varlığını sürdürmektedir.

Bakımevinde çalışmaya başladığımda ise bu çalışmalardan haberdar değildim. Sakinlerin birçoğu hali hazırda şiir, resim ve edebiyat ile ilgileniyorlardı. Orada yaşamını sürdüren sakinlerin ortak sayılabilecek taleplerinden biri dışarı ile bağlarının sürmesiydi. Freud’un da dediği gibi yapabileceklerim sınırlıydı. “…ancak ona benim gücümün ötesinde olan şeyler bağışlayamazdım. Benden Ay’ı kendisine vermemi de isteyebilirdi.” Fakat evin içerisinde bir atölye kurabilir ve bu üretimler dışarıyla paylaşılabilirdi. Bu atölyelerle amaçlanan kurum sakinlerine öznel çalışma alanları açmak bu açılan alan ile birlikte üretimlerinin yaşadıkları kurumun sınırları aşarak insanlarla buluşmasıydı.

Afedersiniz!, Hayal Meyal Fanzin ve Radyo Oyunlarıda tam olarak bunların üzerine kurulmuş sanat atölyeleridir. AlpAta Bakımevi sakinleri yazmaya ya da üretmeye başlayarak ortaya koydukları eserlerini Öteki’nin beğenisine sunmuşlardır. Dolayısıyla, öznenin kendi dünyası ile dış dünya arasında bir köprü inşa etmeye başlaması gibi bu büyük bir adımın başlangıcı olmuştur.

Burak Maşalacı

 

  1. Freud, S. (1996) Çev. Ayhan Eğrilmez, Bir Saplantı Nevrozu Olgusu Üzerine Notlar-Olgu Öyküleri II. İstanbul: Payel Yayınları.
  2. Parman, T. (2018). Psikoz ve Yaratıcılık. Psikoz – Psikanaliz Buluşmaları 1 (s. 165-167). İstanbul: Bağlam Yayınları.

 

 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu